HÔI NÁCH VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ
(AXILLARY BROMHIDROSIS)
TS.BS. Phạm Cao Kiêm
Nguyên Trưởng khoa Thẩm mỹ - Bệnh viện Da liễu Trung ương
ĐT, Zalo: 0966771966 Hôi nách là gì ?
Hôi nách là hiện tượng ở nách có mùi hôi kinh diễn rất khó chịu, nó liên quan tới việc tăng chế tiết của tuyến mồ hôi đầu hủy và sự hoạt động của vi khuẩn. Hôi nách không phải là bệnh gây chết người, nhưng nó làm cho người bệnh ngượng nghịu mất tự tin trong giao tiếp xã hội, trong kinh doanh và làm hoen ố áo.
Ở người có khoảng 2 – 3 triệu tuyến mồ hôi, tuyến mồ hôi toàn hủy phân bố khắp cơ thể, còn tuyến mồ hôi đầu hủy tập trung nhiều ở vùng có lông như nách và quanh bộ phận sinh dục. Tuyến mồ hôi toàn hủy tiết ra muối và nước, tuyến mồ hôi đầu hủy tiết ra chất nhầy. Tuyến mồ hôi hoạt động chế tiết mạnh vào tuổi dậy thì, sau đó giảm dần hoạt động. Chức năng của tuyến mồ hôi toàn hủy là tham gia vào quá trình điều hòa thân nhiệt, còn tuyến mồ hôi đầu hủy làm cho da trơn, láng mịn.
Nguyên nhân gây hôi nách
Hôi nách được tạo ra do vi khuẩn phân hủy chất nhầy của tuyến mồ hôi đầu hủy. Mức độ chế tiết của tuyến mồ hôi đầu hủy càng nhiều và vi khuẩn hoạt động càng mạnh thì mùi càng nặng.
Nguyên nhân của việc chế tiết quá mức tuyến mồ hôi còn chưa rõ, có thể do tăng kích thích của thần kinh giao cảm tới tuyến mồ hôi, do chuyển hóa, do bệnh lý toàn thân. Tuy nhiên hầu hết các trường hợp tăng chế tiết tuyến mồ hôi lại xảy ra ở người khỏe mạnh.
Chẩn đoán: Chẩn đoán hôi nách dựa vào quá khứ và hiện tại ở nách bị ướt, có mùi hôi khó chịu, dơ bẩn áo.
Điều trị
Điều trị nội khoa
Thuốc kháng mồ hôi: chlorít nhôm 10% - 20%, bôi vào nách hàng ngày. Thuốc có tác dụng làm giảm mùi hôi, nhưng không ngăn cản được chế tiết mồ hôi, gây kích ứng tại chỗ.
Thuốc kháng cholinergic: propranolol, glycopyrrolate. Thuốc có tác dụng làm giảm tiết mồ hôi bằng cách ngăn ngừa sự kích thích của thần kinh giao cảm tới tuyến mồ hôi. Thuốc này ít tác dụng trong điều trị hôi nách. Tác dụng không mong muốn có thể gặp như khô miệng, hoa mắt chóng mặt, táo bón, giãn đồng tử…
Botox: Botulinum toxin týp A (Botox) tiêm trong da vùng nách có tác dụng ngăn cản sự kích thích của thần kinh giao cảm tới tuyến mồ hôi. Tác dụng phụ gây đau vùng tiêm, gây hội chứng giả cúm. Thuốc có tác dụng làm giảm mùi hôi trong vòng 3 – 6 tháng, sau đó bệnh hôi nách trở lại như ban đầu.
Liệu pháp ion hóa: có tác dụng ngăn cản chế tiết mồ hôi, có hiệu quả điều trị tăng tiết mồ hôi ở chân và tay, nhưng ít hiệu quả điều trị hôi nách. Tác dụng phụ gây kích ứng da, bỏng da.
Điều trị ngoại khoa
Cắt hạch giao cảm ngực bằng nội soi: để điều trị hôi nách người ta dùng kỹ thuật nội soi để cắt bỏ hạch giao cảm ngực 4, ngực 5. Nhựơc điểm của kỹ thuật là cần gây mê toàn thân, có thể gây tràn khí dưới da, phá hủy mạch máu thần kinh. Sau phẫu thuật mồ hôi ở nách giảm, bàn tay khô và thấy nhiều mồ hôi ở chân.
Cắt bỏ một phần da vùng nách: mục tiêu của kỹ thuật là làm giảm số lượng tuyến mồ hôi. Nhược điểm của kỹ thuật là gây sẹo lớn.
Hút mỡ: kỹ thuật có tác dụng cắt đứt thần kinh giao cảm tới tuyến mồ hôi. Nó chỉ có tác dụng tạm thời vì trong vòng 6 tháng thần kinh tới tuyến mồ hôi được tái lập.
Phẫu thuật nội soi cắt tuyến mồ hôi: thực chất của kỹ thuật này là hút mỡ nhưng được biến tướng gọi là hút hoặc cắt tuyến nội soi. Trên thế giới chưa có máy nào để hút hoặc cắt tuyến nội soi điều trị hôi nách. Chúng tôi đã gặp rất nhiều bệnh nhân đến để phẫu thuật lại vì trước kia đã nội soi cắt tuyến mồ hôi.
Kỹ thuật cắt bỏ tuyến của Tord Skoog: sử dụng phương pháp gây tê tại chỗ cắt bỏ toàn bộ tuyến mồ hôi vùng nách. Đạt kết quả 60% - 90%. Kết quả không mong muốn có thể gặp: nhiễm khuẩn, tụ máu, sẹo lồi.
Điều trị bằng công nghệ cao
Máy Miradry: mục đích chính của máy là điều trị tăng tiết mồ hôi nách, không phải để điều trị hôi nách. Tuy nhiên các nghiên cứu gần đây cho thấy máy có tác dụng làm giảm mùi hôi của nách.
Máy HIFU: làm giảm 40 - 50% mùi hôi nách.
Máy RF: làm giảm 30 - 40% mùi hôi nách.
Máy laser: có tác dụng điêu trị làm giảm lượng mồ tiết ra và giảm mùi hôi nách.
Ưu và nhược điểm của công nghệ cao
Ưu điểm
- Không phải phẫu thuật.
- Không để lại sẹo sau điều trị.
- Không cần nghỉ dưỡng sau điều trị.
- Điều trị ở bất kỳ thời gian nào.
- Độ an toàn cao.
Nhược điểm
- Giá thành điều trị cao: ví dụ Miradry có giá trên 30.000.000 đ (30 triệu đồng), cho một lần điều trị.
- Thường phải điều trị nhiều lần.
- Tỷ lệ thành công phụ thuộc vào tay nghề của bác sĩ.
Nếu bạn muốn gạt bỏ mùi hôi khó chịu cho bản thân, cho gia đình và cho xã hội hãy đến gặp TS.BS Phạm Cao Kiêm tại địa chỉ KC44 Cầu Tân Thuận 1, đường Huỳnh Tấn Phát, Phường Tân Thuận Tây, Quận 7, TP Hồ Chí Minh.